Friday 8 May 2020

विद्यापीठाच्या कौशल्य विकास कार्यशाळेत

२७० जणांचा ऑनलाइन सहभाग



शिवाजी विद्यापीठाच्या कौशल्य व उद्योजकता ऑनलाईन कार्यशाळेत सहभागी झालेले शिक्षक.


कोल्हापूर, दि. ८ मे: शिवाजी विद्यापीठ कौशल्य व उद्योजकता विकास केंद्राच्या वतीने आयोजित करण्यात आलेल्या एक दिवसीय कौशल्य व उद्योजकता ऑनलाईन कार्यशाळेला विद्यापीठ कार्यक्षेत्रातील कोल्हापूर, सातारा, सांगली या जिल्ह्यांसह महाराष्ट्राच्या विविध भागातूनही उत्तम प्रतिसाद लाभला. सुमारे २७० प्राचार्य, प्राध्यापक व विद्यार्थी-विद्यार्थिनी कार्यशाळेत सहभागी झाले.
पहिल्या सत्रामध्ये डॉ. ए. एम. गुरव यांनी कौशल्य व उद्योजकता विकास या विषयावर मार्गदर्शन केले. यावेळी त्यांनी कोविड-१९ मुळे निर्माण होणाऱ्या संभाव्य अडचणी सांगून या काळात उद्योगाच्या नवीन संधी कशा निर्माण होतील, याबाबत मार्गदर्शन केले. या संधी ओळखून शिक्षकांनी विद्यार्थ्यांना मार्गदर्शन करणे गरजेचे असून आजच्या या संकटाला संकट न मानता याचे संधीमध्ये रूपांतर करण्यासाठी विद्यार्थ्यांना प्रोत्साहन देण्याची गरज त्यांनी व्यक्त केली. डॉ. गुरव यांनी वेगवेगळे उद्योग कशा प्रकारे सुरु करता येतील, त्यासाठी कोणती कौशल्ये आत्मसात करावी लागतील, याबाबतही मार्गदर्शन केले. दुसऱ्या सत्रा डॉ. विद्यानंद खंडागळे यांनी चिकित्सक विचार व कौशल्य विकास या विषयावर मार्गदर्शन केले. ते म्हणाले, कौशल्य विकास करत असताना चिकित्सक विचाराच्या विविध टप्प्याचा विचार करणे आवश्यक आहे. चिकित्सक विचार करण्याचे कौशल्य प्रत्येक व्यक्तीकडे आवश्यक आहे. या कौशल्याचा वापर चांगला करून उत्तम यश संपादन करता येऊ शकेल. महेश चव्हाण यांनी शिवाजी विद्यापीठ कौशल्य व उद्योजकता विकासासाठी राबवित असलेल्या उपक्रमाची माहिती दिली.
तिसऱ्या सत्रा डॉ. कृष्णा पाटील यांनी उद्योजकता विकास व कौशल्य अंतर विश्लेषण या विषयावर मार्गदर्शन केले. ते म्हणाले, वेगवेगळी कौशल्ये आत्मसात करून रोजगारक्षम विद्यार्थी घडविणे, ही काळाची गरज आहे. या रोजगारक्षम विद्यार्थ्यामधून यशस्वी उद्योजक घडवता येतील. हे करत असताना गरज, क्षमता, अभिरुची, अभिवृत्ती यांचा विचार करून कौशल्य अंतर विश्लेषण करणे गरजेचे आहे.
यानंतर सहभागी व्यक्तींचे शंका-समाधान करण्यात आले. डॉ ए. एम. गुरव व महेश चव्हाण यांनी या ऑनलाईन कार्यशाळेचे समन्वयन केले. कार्यशाळा यशस्वी होण्यासाठी कुलगुरू डॉ. देवानंद शिंदे प्र-कुलगुरू डॉ. डी.टी. शिर्के, कुलसचिव डॉ. विलास नांदवडेकर यांचे मार्गदर्शन लाभले.

‘जागतिक स्थलांतरित पक्षी दिन’ विशेष

रुडी शेलडक पक्ष्याची शिवाजी विद्यापीठ परिसरात नोंद


 
शिवाजी विद्यापीठाच्या भाषा भवन तलावात आढळलेला रुडी शेलडक

शिवाजी विद्यापीठाच्या भाषा भवन तलाव परिसरात आढळलेला रुडी शेलडक


 कोल्हापूर, दि. ८ मे: रुडी शेलडक’ (टॅडोर्ना फेरुजीनिया) नावाच्या स्थलांतरित पक्षी शिवाजी विद्यापीठाच्या परिसरात प्राणीशास्त्र अधिविभागातील संशोधकांना आढळला आहे. अलिकडच्या काळात प्रथमच हा पक्षी विद्यापीठ परिसरात निदर्शनास आल्याचे या संशोधकांनी म्हटले आहे. उद्या (दि. ९ मे) साजऱ्या होणाऱ्या जागतिक स्थलांतरित पक्षी दिनाच्या पार्श्वभूमीवर प्राणीशास्त्र अधिविभागाकडून ही माहिती देण्यात आली आहे.
Dr. S.M. Gaikwad
प्राणीशास्त्र अधिविभागातील प्राध्यापक डॉ. सुनिल एम. गायकवाड विद्यापीठ परिसरातील पृष्ठवंशीय प्राण्यांवर काम करीत आहेत. रुडी शेलडक हा स्थलांतरित पक्षी त्यांना सर्वप्रथम ७ मार्च २०२० रोजी वि.स. खांडेकर भाषा भवनच्या पिछाडीस असलेल्या तलावामध्ये आढळला. ह्या पक्षाची नोंद करून त्यांनी त्याची छायाचित्रे घेतली आहेत. यावरून शिवाजी विद्यापीठ परिसर व या परिसरातील पाणवठे जैवविविधतेसाठी अत्यंत पोषक असून शिवाजी विद्यापीठ जैवविविधतेचे संरक्षण व संवर्धन करण्याच्या कामी योगदान देत असल्याचे अधोरेखित होते.

डॉ. सुनिल गायकवाड यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, भारतात सुमारे ३५० हून अधिक स्थलांतरित पक्षांच्या प्रजातींची नोंद होत असल्याची माहिती मिळते. परंतु, पाणथळ जागांच्या प्रदूषणासह विविध कारणांमुळे या पक्ष्यांच्या प्रजाती कमी होत चालल्या आहेत. त्यामुळे त्यांच्या संवर्धनासाठी पाणथळ जागांचे संवर्धन करणे गरजेचे आहे. भारतातील अनेक स्थलांतरित पक्षांपैकी ‘रुडी शेलडक’ (टॅडोर्ना फेरुजीनिया) असून त्याला भारतात ‘ब्राह्मणी बदक म्हणूनही ओळखतात. या विशिष्ट पक्ष्याची लांबी २३ ते २८ इंच इतकी व वजन सव्वा किलो इतके असते. याचे डोके फिकट गुलाबी असून पिसे नारंगी-तपकिरी रंगाची तर शेपटीकडील पिसे काळी असतात. हा असा प्रवासी पक्षी आहे, जो भारतीय उपखंडात हिवाळ्यात आगमन करतो आणि एप्रिलमध्ये परत जातो. हा सुमारे २६०० कि.मी. इतका प्रवास करू शकतो आणि जवळपास ६००० मीटर इतक्या उंचीवर पोहचू शकतो. जम्मू-काश्मीरमधील अति उंचीवरील तलावात आणि दलदलीमध्ये ते प्रजनन करतात. जगामध्ये याचा आढळ उत्तर-पश्चिम आफ्रिका, इथिओपिया, दक्षिण-पूर्व युरोप ते मध्य-आशिया ओलांडून दक्षिण-पूर्व चीनपर्यंत व  दक्षिण आशियामध्ये आहे. बौद्ध लोक या पक्षास पवित्र मानतात. त्यामुळे मध्य व पूर्व आशियामध्ये या पक्ष्यांना काही प्रमाणात संरक्षण मिळते, जिथे यांची संख्या स्थिर किंवा वाढत असल्याचे मानले जाते. हा बदक मुख्यत: तलाव, जलाशय आणि नद्यांसारख्या पाणथळ जागी राहतो.

स्थलांतरित पक्षी दिनाच्या संदर्भात माहिती देताना डॉ. गायकवाड म्हणाले, दरवर्षी ९ मे हा दिवस जागतिक स्थलांतरित पक्षी दिन म्हणून जगभरात साजरा केला जातो. सन २०२० च्या जागतिक स्थलांतरित पक्षी दिनाचा विषय ‘बर्ड्स कनेक्ट अवर वर्ल्ड  असा आहे. यामध्ये जगभरातील स्थलांतरित पक्ष्यांचे मार्ग शोधण्यासाठी वापरल्या जाणाऱ्या ट्रॅकिंग तंत्रज्ञानाचा संबंधित पक्ष्यांच्या संवर्धनासाठी अधिक प्रभावीपणे कसा उपयोग करता येईल, यावर जगभरातील पक्षीतज्ज्ञांनी लक्ष केंद्रित केले आहे.



Tuesday 5 May 2020

विद्यापीठातर्फे औद्योगिक सुरक्षेविषयी १२ मे पासून ऑनलाइन राष्ट्रीय कार्यशाळा



कोल्हापूर, दि. ५ मे: शिवाजी विद्यापीठात येत्या १२ मे पासून औद्योगिक सुरक्षा या विषयावर दोन दिवसीय ऑनलाइन राष्ट्रीय कार्यशाळेचे आयोजन करण्यात आले आहे. ही कार्यशाळा विद्यापीठाचा पर्यावरणशास्त्र अधिविभाग व युनिव्हर्सिटी इंडस्ट्री इंटरॅक्शन सेंटर यांच्या संयुक्त विद्यमाने आयोजित करण्यात आली आहे, अशी माहिती पर्यावरणशास्त्र अधिविभागाचे प्रमुख डॉ. पी.डी. राऊत यांनी दिली.
डॉ. राऊत यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, विद्यापीठ अनुदान आयोगाच्या (युजीसी) स्ट्राईड’ (UGC Scheme for Trans-disciplinary Research for India’s Developing Economy) या योजनेअंतर्गत मंगळवार (दि. १२ मे) व बुधवार (दि. १३ मे) असे दोन दिवस औद्योगिक सुरक्षाविषयक ऑनलाईन राष्ट्रीय कार्यशाळा आयोजित करण्यात आली आहे. कार्यशाळेत डॉ. राऊत यांच्यासह पर्यावरणतज्ज्ञ पंकज कदम, सुरक्षा व्यावसायिक वाय.एस. मुळे, पिडीलाइट इंडस्ट्रीजचे अमेय काळे आणि ग्रीन सोल्युशन्सचे संचालक सागर अहिवाळे हे औद्योगिक सुरक्षाविषयक विविध मुद्यांवर ऑनलाइन मार्गदर्शन करणार आहेत. दोन्ही दिवशी सकाळी ११.३० वाजता कार्यशाळेस प्रारंभ होणार आहे. कार्यशाळेत देशभरातून अधिकतर १५० जणांना सहभागी होता येणार असून इच्छुकांनी नोंदणीसाठी https://forms.gle/jAeUoExkb1bYGZih9 या लिंकला १० मे पर्यंत भेट द्यावी, असे आवाहनही डॉ. राऊत यांनी केले आहे.

डॉ. आप्पासाहेब पवार यांना शिवाजी विद्यापीठात अभिवादन

शिवाजी विद्यापीठात डॉ. आप्पासाहेब पवार यांच्या जयंतीनिमित्त त्यांच्या प्रतिमेस पुष्पहार अर्पण केल्यानंतर कुलगुरू डॉ. देवानंद शिंदे, प्र-कुलगुरू डॉ. डी.टी. शिर्के यांच्यासह डॉ. संभाजी शिंदे व कुलसचिव डॉ. विलास नांदवडेकर.


कोल्हापूर, दि. ५ मे: शिवाजी विद्यापीठाचे प्रथम कुलगुरू डॉ. आप्पासाहेब पवार यांच्या जयंतीनिमित्त विद्यापीठात आज त्यांच्या पवित्र स्मृतींना अभिवादन करण्यात आले.
कुलगुरू डॉ. देवानंद शिंदे व प्र-कुलगुरू डॉ. डी.टी. शिर्के यांनी डॉ. आप्पासाहेब पवार यांच्या प्रतिमेचे पूजन करून पुष्पहार अर्पण केला. यावेळी कुलसचिव डॉ. विलास नांदवडेकर, वित्त व लेखाधिकारी व्ही. टी. पाटील, विद्यार्थी विकास विभागाचे संचालक डॉ. आर. व्ही. गुरव, प्राचार्य मानसिंग जगताप, डॉ. संभाजी शिंदे, डॉ. मानसिंगराज निंबाळकर आदी उपस्थित होते. सुरक्षित शारीरिक अंतर पाळून हा कार्यक्रम करण्यात आला.