क्यूएस ब्रिक्स युनिव्हर्सिटी रँकिंग शिवाजी विद्यापीठ संशोधनात देशात दुसरे; ‘ब्रिक्स’ राष्ट्रांत एकविसावे

 

शिवाजी विद्यापीठात आयोजित पत्रकार परिषदेत संवाद साधताना कुलगुरू डॉ. डी.टी. शिर्के. शेजारी प्र-कुलगुरू डॉ. पी.एस. पाटील, कुलसचिव डॉ. विलास नांदवडेकर.

पत्रकार परिषदेत बोलताना कुलगुरू डॉ. डी.टी. शिर्के

पत्रकार परिषदेत बोलताना कुलगुरू डॉ. डी.टी. शिर्के (व्हिडिओ)

कोल्हापूर, दि. १७ डिसेंबर: क्वाक्वेरेली सायमंड्स (क्यूएस) द्वारा नुकत्याच क्यूएस वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंग्ज जाहीर करण्यात आल्या. त्यात ‘क्यूएस ब्रिक्स युनिव्हर्सिटी रॅंकिंग-२०२०’मध्ये येथील शिवाजी विद्यापीठाने भारतातील संस्थांच्या क्रमवारीत 'प्रति पेपर सायटेशन' निकषामध्ये द्वितिय स्थान पटकावले आहे. 'प्रति संशोधक पेपर' या निकषातही विद्यापीठ देशात सतरावे आले आहे. शिवाजी विद्यापीठाचे कुलगुरू डॉ. डी.टी. शिर्के यांनी आज आयोजित पत्रकार परिषदेत ही माहिती दिली.

यावेळी प्र-कुलगुरू डॉ. पी.एस. पाटील, कुलसचिव डॉ. विलास नांदवडेकर, परीक्षा व मूल्यमापन मंडळाचे संचालक जी.आर. पळसे, वित्त व लेखाधिकारी व्ही.टी. पाटील, पदार्थविज्ञान अधिविभाग प्रमुख डॉ. के.वाय. राजपुरे, सूक्ष्मजीवशास्त्राचे प्रा. डॉ. के.डी. सोनवणे उपस्थित होते.

कुलगुरू डॉ. शिर्के यांनी दिलेल्या माहितीनुसार, प्रति पेपर सायटेशन निकषात आयसीटी, मुंबई प्रथम स्थानी आहे. त्या खालोखाल शिवाजी विद्यापीठाचा क्रमांक लागतो. क्यूएस ब्रिक्स रँकिंगमध्ये 'प्रती पेपर सायटेशन' या निकषानुसार ब्रिक्स देशांतील शैक्षणिक संस्थांच्या क्रमवारीत शिवाजी विद्यापीठ २१ व्या क्रमांकावर आहे; तर 'प्रति संशोधक पेपर'च्या निकषानुसार हा क्रमांक ४३ वा आहे.

‘ब्रिक्स’ राष्ट्रांमध्ये ब्राझिल, रशिया, भारत, चीन आणि दक्षिण आफ्रिका या पाच उदयोन्मुख राष्ट्रांचा समावेश आहे. क्वाक्वेरेली सायमंड्स (क्यूएस) द्वारा सन २००४पासून क्यूएस वर्ल्ड युनिव्हर्सिटी रँकिंग्ज जाहीर केली जातात. गतवर्षीपासून क्यूएसने ब्रिक्स देशांसाठी मानांकने जाहीर करण्यास सुरवात केली आहे. त्यामध्येही शिवाजी विद्यापीठाला स्थान लाभले होते. यंदाही शिवाजी विद्यापीठाचा संशोधनविषयक निर्देशांक उत्कृष्ट असल्याचे स्पष्ट झाले आहे. आयआयटीसारख्या संशोधनाला समर्पित संस्थांच्या मांदियाळीत शिवाजी विद्यापीठाने प्राप्त केलेले स्थान गौरवास्पद आहे.

क्यूएस यांचेकडून विविध ५१ निकषनिहाय क्रमवारी जाहीर केली जाते. जगभरातील विद्यार्थ्यांना त्यांच्या आवडीच्या क्षेत्रात शिक्षणासाठी जगातील अग्रगण्य संस्था निवडण्यासाठी ही क्रमवारी उपयुक्त ठरते. ही क्रमवारी जाहीर करताना शैक्षणिक प्रतिष्ठा, नियोक्त्याची प्रतिष्ठा, प्रतिपेपर संशोधन उद्धरण (सायटेशन), एच-इंडेक्स या चार स्रोतांचा विचार केला जातो. यापैकी पहिले दोन प्रत्येक विषयातील संस्थांच्या आंतरराष्ट्रीय प्रतिष्ठेचे मूल्यांकन करण्यासाठी वापरले जातात. उर्वरित दोन निर्देशक संबंधित विषयातील प्रतिपेपर आणि एच-इंडेक्सच्या संशोधन उद्धरणांच्या आधारे संशोधन प्रभावाचे मूल्यांकन करतात. हे जगातील सर्वात व्यापक संशोधन उद्धरण डेटाबेस, एल्सव्हेयरच्या स्कोपस डेटाबेसमधून प्राप्त केले जाते.

क्यूएस युनिव्हर्सिटी रँकिंग प्रत्येक देश व देशांच्या गटासाठी देखील प्रकाशित केले जाते. या देशांच्या गटामध्ये आशिया, लॅटिन अमेरिका, अरब देश, युरोप आणि मध्य आशिया आणि ब्रिक्स राष्ट्रे यांचा समावेश आहे.